Jon Gerediaga
(Bilbo, 1975)
Es licenciado en Antropología Cultural. Actualmente prepara una tesis doctoral en torno a los mapuches. Ha sido profesor e investigador en lugares como la Universidad de Deusto, Leiden o la Araucania chilena.
Entre 1998 y 2006 fue guionista -e investigador- en la Fábrica de Teatro Imaginario de Bilbao, lo que le llevó a participar en los siguientes montajes: 8 Olivettis Poéticos, 8 Olivetti Poetiko, Caja XXI KutxaLa niña que sueña lunas también se mea en la cama, Nekropolis gure azken lur zatia, Mundopolski: Extragedia y Rebelión, Mundopolski: Erreboltaren Ziaboga, YURI SAM: Otoitza (Premio Donostia, 2004), Ritos Gure azken lur zatia, Kaputen kanta eta Au revoir, Triunfadoreak.
Ha colaborado en la revista cultural Bart y el cuaderno de poesía Ni Ta Tum de Holanda.
Publicaciones
1999 8 Olivettis Poéticos | Beste batzuekin batera, Hiru
2004 Fitola Balba, Karpuki Tui | Pamiela
2007 8 Olivetti poetiko/Mundopolski, erreboltaren ziaboga | Beste batzuekin batera, Artezblai
2007 Yuri Sam. Otoitza/Au revoir triunfadoreak! | Beste batzuekin batera, Artezblai
2008 Jainkoa harrapatzeko tranpa | Pamiela
2012 Zentauro-hankak | Pamiela
RECOGIDO EN EL BOSQUE
He encontrado un madroño ya maduro
caído en la cuneta del camino
como una nariz abandonada de payaso
más tarde he visto una castaña
asomándose entre una cáscara de espinas
como un erizo caído de algún árbol
luego he caminado por un suelo
repleto de bellotas de los robles
en cuyos troncos se juran los amores
y yo pisaba y crujían las bellotas
como invitado en una boda entre dos robles
y después he cogido entre las manos
la casa vacía de un caracol blanco
que era como tener entre las manos
la casa vacía de un caracol blanco
y al fin, entre los pinos de los montes
se ha ido apagando el día poco a poco
como un recién nacido que se duerme
y yo he guardado en mi cesta de recuerdos
todas las cosas que hoy he recogido
como las ardillas que recogen
y que guardan nueces para el invierno
sí, como nueces para el invierno.
BASOAN BILDUTAKOA
Garangorri mardul bat aurkitu dut
bide bazterrera jausia
ahaztutako pailazo sudur bat bezala
gaztaina zimel bat ikusi dut gero
arantza artean mutur nabarra ageriz
zuhaitzetik eroritako trikua bezala
ehundaka ezkurren zoruan ibili naiz hurrena
maitasun juramentuen hariztian
bi haritz ezkondu balira bezala
eskuan hartu dut jarraian
barraskilo baten oskol zuria
eskuan barraskilo baten oskol zuria bezala
azkenik mendiko pinuen atzetik
astiro-astiro lausotu da eguna
lokartuz doan jaioberria bezala
eta nik oroimenaren sehaskan
banan-banan gorde ditut bildutako gauzak
kattagorriek negurako
pilatzen dituzten intxaurrak bezala
bai, negurako intxaurrak bezala.
Siete poetas vascos (ed. bilingüe)
Editorial: Pamiela
Aquel que teme
lleva adentro un páramo sombrío,
y árboles astillados por el viento,
y líquenes, y el ruido de la siete trompetas
rompiendo el cielo y partiéndolo en dos
todos y cada uno de los días.
Y más adentro todavía
un bosque húmedo y frondoso
que en silencio le mira y le espera,
y la llama bella de la vida
que tiembla
para atravesar el invierno
Beldur den horrek
eremu ospela darama barruan,
eta haizeak ezpalkaturiko zuhaitzak,
eta likenak, eta zazpi tronpeten zarata
egunero-egunero zerua apurtuz
eta erdibituz.
Eta barrurago oraindik
baso heze eta arbatsu bat
isilik, berari begira, bere zain,
eta bizitzaren sugar ederraren
dardara
negua zeharkatzeko.
*
Miro al mar
a las luces de la superficie
miro a los bosques de la costa
a las señales del viento
en las copas de los árboles
miro al cielo.
Todos me miran.
No hay discusión posible
todo lo que existe me espera.
Descansa
en ese futuro cierto
la espuma de mis noches y mis días
como el amor en los juramentos
y voy tranquilo, y conforme,
y lo más despacio posible
hacia todas las cosas
y hacia todos los seres
y hacia todos los sitios.
Itsasoari begiratzen diot
bere gainazaleko argiei
begiratzen diet kostaldeko basoei
begiratzen diet haizearen
seinaleei adaburuetan
zeruari begiratzen diot.
Niri begira daude denak.
Ez dago eztabaidatzerik
den guztia nire zain dago.
Atseden hartzen du
nire gau eta egunen aparrak
etorkizun ziur horretan
maiteminak juramentuetan bezala
eta lasai noa, eta konforme,
eta ahalik eta geldoen
gauza eta izaki eta leku guztietarantz.
*
Estas marcas
son hijas del amor
y si un día
arde nuestra paz
en las llamas de la rabia
y las cenizas
sepultan para siempre
nuestro pueblo nebuloso
y triste
que se sepa
cuando encuentren
bajo tierra
erosionadas
nuestras piedras
que una vez
en la era de los hombres
estas marcas
eran hijas
del amor.
Marka hauek
maitasunaren alabak dira
eta inoiz
amorruaren garretan
erreko balitz gure bakea
eta errautsek
estaliko balute betiko
gure herri lanbrotsu
eta goibela
jakin dezatela
lur azpian
gure harri higatuak
aurkitzean
behinola
gizakien aroan
marka hauek
maitasunaren
alabak zirela.
*
Mirar a los árboles altos
que van de la tierra hacia el cielo
recorrer muy despacio
el camino que atraviesa por el margen
la ciudad y la historia
para que no me dé caza
ay el mal de la rabia
perdurar
aunque sea pequeño
y marginal
pero firme
solamente atento
a las idas y venidas del ser
como las flores azules
del final del verano
mansas y humildes
y absolutamente vivas.
Lurretik zerurantz doazen
zuhaitz garaiei begiratu
astiro-astiro ibili
historia eta hiria bazterretik
zeharkatzen dituen bidetik
amorruaren gaitzak ai
harrapa ez nazan
iraun
sikiera txiki
eta bazterreko
baina tinko
soilik izatearen
joan-etorriei erne
uda amaierako
lore urdinak bezala
nare eta apal
eta zeharo bizirik.
EZINTASUNA
Poesiaren hitz elbarrituak
aski ez direnean mundua izendatzeko
zuhaitz, leiho edo azaroko itsaso
zentzu osoz esatea ezinezkoa zaigunean
isilunea komeni da
entzun nahi ez genuen sekretua ahoskatzeko.
Ume batek esnea isuriko du
hautsontzi itoaren barnean,
zabor tontorrak konkistatu eta
azala rniazkatuko dute katuek,
baten batek bilduko ditu
bedarrean etzandako saltar mardulak.
Latza da,
mundu guztia doa poeten Parnasora
eta ni bakarrik geratuko naiz hiri abandonatuan
kearen erdian adjetiboak bilatzen.
MAITASUN PSIKOTIKO BLUES
Nik ez daukat heroi bokaziorik
baina deabruaren egoitza burua da
era horren aurka borrokatzen naiz egunero
nik ez baitut Maitasuna ezagutzen
gazteegia naiz horretarako
pelikula gehiegi ikusitakoa,
baina entzun al dituzu inoiz
zure maitearen hezurrak apurtzen
esistitzen ez den tortura gela batean?
Ni ez naiz erromantiko tragikoa
heroiak ez dira esistitzen honezkero
eta Maitasuna ez omen da hain gauza epikoa
eta euria ari du kalean era hori ez da aldatuko
nahiz eta nik Maitasuna ezagutu
edota heriotza,
baina saiatu al zara inoiz
burua paretaren kontra txikitzen
ezagutzen ez duzun Maitasuna salbatzeko?
Nik ez daukat hitz handien beharrik
goizero gosaria prestatzeko
letra larriek ez didate kafea berotuko
ez dure berogailua ordainduko
era goizegi da era hotzegi,
baina ohartu al zara nahiago nuela
zure sorbaldan nire infernua lokartzea
zure sexua baino?
Nik ez dut Maitasuna ezagutzen
gazteegia naiz horretarako
pelikula gehiegi ikusitakoa.
EUROPA (Antiutopia)
Mugarri bat jarri genuen atarian
Eta mugarriaren parean harresia
Eta harresiaren gainean arantzak
Ez zedin beldurra gure etxaldeetan sar
Ez ziezaieten gaueko basa-piztiek
gure sutondoei, gure ortuei
gure emazteei kalterik egin
Mugaz haraindi gera zitezen iluna
eta ilunaren kedarraren morroiak
Ez zitzaten beleek gure umeak iratzar
Euren sehasken kulunkan egin zezaten amets
Euren arimen graziak biziraun zezan
Harresitik kanpo utzi genuen jainkoen amorrua
Ez gintzaten ekaitzek ikara
Ez zezaten etsaien geziek gure larrua urra
Ez zitzan gure lurrak kimu arrotzak erna
Guk ereindakoa baino ez zedin haz
Zazpi sarrailekin itxi genituen
gure erresumako atari eta zeruertzak.
Begira zure ingurura, ene seme. Ikusten?
Gure izerdiaren fruitua da dakusazun guztia
Hau da gure herria, gizon egiten gaituena
Hau da gure odolaren odola, biziraungo duena
Hau da gure haragi eta hezurren aldare bedeinkatua
Hau da guri agindutako lurra
Gure errauts zuri orbangabeei lur emango diena.
.
No hay comentarios:
Publicar un comentario